Payanda Nedir? İnşaat sektöründe kullanılan payanda çeşitleri duvarın sabit tutulması için destekleyici bir unsur olarak uygulanmaktadır. Hem ahşap hem de beton yapıya sahip olarak pek çok farklı modelde bulunan payanda çeşitleri aynı zamanda kullanıldığı alana dekoratif olarak da estetik bir görünüm kazandırmaktadır.
Payanda Nedir?
İç mimaride oldukça sık tercih edilen payanda çeşitlerinin esas görevi duvarın daha sağlam kalması için destekleyici bir görev üstlenmesidir. Ancak dekoratif olarak da pek çok yaşam alanında payanda modelleri kullanılmaktadır. Binanın çökmesinin önüne geçmek için duvarın daha sağlam durmasını sağlamak amacı ile kullanılan payanda çeşitleri inşat sektörü için de büyük bir yere sahiptir. Eski yapılarda da sıklıkla görülen payanda çeşitleri günümüzde pek çok farklı modele sahip olmakla birlikte kullanıldığı alana hem estetik hem de zarif bir görünüm kazandırmaktadır.
Payanda Çeşitleri Nelerdir?
Uçan Payanda
Genellikle kubbelerin ve çatı kısımlarının duvara sabitlenmesi ve daha sağlam olması için uçan payanda olarak bilinen payanda modelleri kullanılmaktadır. Devrilmeyi önlemek amacı ile kullanılan uçan payanda modelleri ağırlığın yönüne doğru yerleştirilerek ağırlığın dengede kalmasını sağlamaktadır. Ahşap veya beton pek çok farklı çeşide sahip olan uçan payanda çeşitlerine en net örnek olarak Ayasofya gösterilebilmektedir. Mimari yapının çatı iç kısmında pek çok uçan payanda detaylarını görmek mümkündür. Uçan payanda çeşitleri genel olarak gotik mimari içerisinde değerlendirilebilmektedir. Genellikle büyük yapılarda ve camilerde uçan payanda çeşitlerinin kullanıldığı gözlemlenmektedir.
Cumba Payanda
Türk mimarisi incelendiğinde eski ahşap binalarda sıklıkla rastlanılan cumba payandası dış cephe için kullanılmaktadır. Zemin katın üzerinde bulunan ve dışarı çıkan bölmeyi alttan desteklemek için tercih edilmektedir. Konsol veya çatı saçak gibi bölmelerin yükünü daha rahat taşıyabilmesi için çapraz şekilde cumba payanda çeşitleri uygulanmaktadır. Dekoratif olarak da oldukça şık ve zarif modellere sahip olan cumba payandası genellikle ahşap olarak tercih edilmektedir. Ancak taş örneklerine de eski evlerde rastlanılmaktadır. Hafif malzemeden üretimi tercih edilen cumba payandası bina için ekstra bir ağırlık oluşturmamaktadır. Kıvrımlı, ajur modelli cumba payandası en sık rastlanılan çeşitlerdendir.
